De provincie Zuid-Holland neemt haar verantwoordelijkheid als de vijf gemeenten de Leidse regio kent niet opschieten met een fusiebesluit. Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude moeten haast maken met een besluit over de toekomst van de Leidse Regio.
Voor provinciale begrippen is de tekst in de “Tussenrapportage 2 – Slimmer en sterker besturen in Zuid-Holland” glashelder. De provincie laat in dit rapport weten dat de Leidse regio één gebied is dat als geheel gezien moet worden. Het traject onder leiding van Eelco Brinkman wordt geroemd. De Toekomstvisie Leidse Regio 2017 is door alle vijf de gemeenteraden aangenomen. Hieruit komt naar voren dat de gemeenten de Leidse regio zien als een samenhangend gebied met gezamenlijke opgaven.
Tussenrapport 2 Slimmer en sterker besturen
Het rapport spreekt vervolgens over het bestuurlijke traject naar aanleiding van de toekomstvisie:
“Naar aanleiding van de Toekomstvisie Leidse regio 2027 is de regio een traject gestart om te komen tot een samenwerkingsvorm om de gezamenlijke bestuurlijke slagkracht en realisatiekracht te versterken. De noodzaak hiertoe blijkt ook uit de tijdens het Toekomstvisie-traject gevoerde gesprekken met inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties van binnen en buiten het gebied. Een groot deel van deze partijen heeft er behoefte aan dat de gemeenten in de Leidse regio intensiever en meer eenduidig gezamenlijk optrekken. Eind maart 2017 heeft de stuurgroep onder leiding van Elco Brinkman een conceptvoorstel om een Leidse regioraad in te stellen, opgeleverd. Er bleek tussen de afzonderlijke gemeenteraden geen overeenstemming mogelijk over deze of enige andere bestuurlijke samenwerkingsvorm. De gemeenten gaan nu aan de slag met de uitvoering van de Toekomstvisie op de meest urgente en geschikte onderwerpen om met elkaar resultaten te boeken. Ze zetten hun bestaande (lichte) ambtelijke en bestuurlijke samenwerking, zonder regionale besluitvorming voorlopig voort. De gemeenten hebben een verkenner aangewezen om tot een nader uitgewerkte uitvoeringsagenda te komen. Tot de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018 staat de discussie over de samenwerkingsvorm on hold.
De provincie heeft zich tot nu toe op uitdrukkelijk verzoek van de vijf gemeenten op afstand gehouden. Uiteraard hebben wij de voortgang van het proces bestuurlijk en ambtelijk nauwlettend gevolgd. Er is ook een financiële bijdrage aan het Toekomstvisietraject geleverd. In de eerste helft van 2017 heeft voormalig gedeputeerde Van der Sande overleggen gevoerd met diverse bestuurders en inwoners in de regio, onder meer tijdens het regiosymposium in maart 2017. Met het beëindigen van de huidige projectgroep en stuurgroep en de keuze om tot maart 2018 via een lichte samenwerking te komen tot een uitvoeringsagenda, is een nieuw momentum ontstaan. Na de gemeenteraadsverkiezingen staan de nieuwe colleges en raden voor de opdracht tot een oplossingsrichting te komen. De provincie gaat daar actief bij helpen, onder meer door nu al deel te nemen aan het proces om de gebiedsopgaven om te zetten in concrete opdrachten. Indien een gedeeld regionaal eindbeeld uitblijft, zullen wij conform de in hoofdstuk 2 geschetste kaders onze verantwoordelijkheid nemen. Uitgangspunt daarbij is dat wij een daadkrachtige aanpak van de centrale opgaven in de Leidse regio niet alleen van regionaal, maar ook van provinciaal belang achten.”
Groot Leiden?
De provincie schrijft in bedekte termen dat zij zich op verzoek van de gemeenten afzijdig heeft gehouden in de discussie, maar dat zij dat niet lang meer doen. Deze handelswijze wordt ingegeven door de afspraken in het nieuwe regeerakkoord. Is hiermee de eerste stap gezet naar Groot Leiden en zal de gemeente Leiden groeien naar een grootte van 206.149 inwoners (Leiden: 121.562, Leiderdorp: 27.143, Oegstgeest: 23.698; Voorschoten: 25.363 en Zoeterwoude: 8.383 – bron wikipedia)? De weerstand van de kleine gemeenten op met name de infrastructurele projecten zal dan in ieder geval snel verdwenen zijn.