Als student tijdens je scriptie onderzoeken hoe je je eigen studentenhuis aardgasvrij kunt maken. Dat kan vanaf nu door een nieuwe samenwerking tussen de Universiteit Leiden en gemeentes Leiden en Den Haag.
Warmtetransitie, groene daken en andere duurzame ontwikkelingen roepen veel vragen op bij gemeentes. ‘Voor studenten is het leuk om met die vragen te experimenteren, zeker met hun eigen studentenstad als proeftuin,’ vertelt Benjamin Sprecher, universitair docent bij het Centrum voor Milieuwetenschappen in Leiden (CML). Sinds 2017 coördineert hij de Resilient City Hub, waarmee hij een samenwerking tussen studenten en gemeentes tot stand brengt. Deze hub is onderdeel van het Centre for Sustainability, een centrum voor onderzoek en onderwijs van de Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam.
Bachelorstudenten van verschillende richtingen werken sinds 2016 al aan vragen van gemeentes tijdens de minor Sustainable Development. ‘Maar dat is vaak te kort om een goed antwoord te kunnen geven.’ Daarom zullen vanaf februari masterstudenten tijdens hun scriptie aan concrete vraagstukken werken van zowel gemeente Leiden als Den Haag op het gebied van duurzaamheid.
Spectaculaire doelen
Sprecher noemt de doelen die gemeentes de afgelopen jaren opstelden spectaculair en ambitieus. Zo wil Den Haag 100 procent CO₂-neutraal zijn in 2040. ‘Maar het beleid sluit vaak niet goed aan op die doelen, en dat is natuurlijk interessant. Duurzaamheid is een eigenschap van de stad, maar beleid wordt over het algemeen gemaakt voor verschillende onderdelen van de stad. Samen levert dat niet altijd het gewenste effect,’ legt Sprecher uit.
De onderdelen van een stad hangen namelijk samen. Wanneer beslissingen een positieve invloed hebben op een bepaald onderdeel, kan dat negatieve gevolgen hebben voor andere onderdelen. ‘Een voorbeeld hiervan is een nieuwbouwwijk in Delft die niet op het gasnetwerk was aangesloten. Daar kwamen vervolgens veel meer open haarden. Dit geeft minder CO₂-uitstoot, maar leidt wel tot andere luchtvervuiling.’
‘Voor zowel de gemeente als de wetenschap is het belangrijk te begrijpen hoe beslissingen over onderdelen de duurzaamheid van een stad als geheel beïnvloeden,’ benadrukt Sprecher.
Voor studenten uit alle disciplines
De eerste lichting Resilient City Hub-afstudeerders bestaat uit vijftien studenten van de master Industrial Ecology en is dit semester begonnen. Zij zullen de komende vijf maanden in hun scriptie de duurzaamheidsvragen van de gemeentes Leiden en Den Haag onderzoeken. In september begint de volgende lichting studenten.
Sprecher nodigt ook masterstudenten uit andere studierichtingen van harte uit mee te doen en contact met hem op te nemen. Want duurzaamheid vereist een multidisciplinaire aanpak. Zo kunnen rechtenstudenten helpen oplossingen te vinden voor problemen rond wet- en regelgeving, en psychologiestudenten kunnen onderzoeken hoe je mensen overtuigt bepaalde beslissingen te nemen. ‘Je huis isoleren bijvoorbeeld is heel duurzaam en verdient zichzelf vaak in een paar jaar terug. Maar zelfs als mensen die informatie hebben, doen ze het alsnog niet.’
Sprecher wil jaarlijks alle aldus vergaarde kennis bundelen in boekjes die aanzetten tot implementatie en verder onderzoek. Hiermee hoopt hij gemeentes te voorzien van de nieuwste wetenschappelijke inzichten, precies aansluitend op hun eigen vragen. ‘We zijn goed van start gegaan. Nu zijn alleen de gemeentes Leiden en Den Haag betrokken, maar andere gemeentes hebben ook al interesse getoond om aan te haken.’