“Ach kind, zo heurt het toch niet,” zou Wilhelmina Cornelia, barones Schimmelpenninck van der Oye-de Beaufort zeker gezegd hebben als ze het verstelde linnengoed van haar schoondochter Odette had gezien.
De Zwitserse verpleegster Odette trouwt op 7 november 1945 met Wilhelmina’s zoon Jaap. Ze leert hem kennen als hij in 1937/38 vanwege zijn tuberculose in de Zwitserse Alpen kuurt en ze worden verliefd. De oorlog steekt echter een spaak in het wiel. Als ze dan uiteindelijk trouwen is er in Nederland gebrek aan alles.
Een linnen uitzet is niet aan de orde. Odette krijgt van Wilhelmina lakens, slopen, handdoeken, stofdoeken, een paar tafellakens en servetten, alles gemerkt met SOB, die nog van Wilhelmina’s eigen linnenuitzet uit 1901 dateren. Samen met het weinige linnen dat Odette van zichzelf heeft en dat gemerkt is met OG (voor Odette Graber) begint Odette een nieuw leven in dat vreemde platte land. Als het linnen slijt repareert Odette het telkens weer, maar o, wat doet ze dat lelijk. Het doet pijn aan onze ogen.
In heden en verleden, hier en nu, ver weg en dichtbij, gebruiken mensen elke dag huishoudtextiel. Deze ‘derde huid’ raakt in de vergetelheid, ons tegenwoordige linnengoed (gemaakt van katoen) is spotgoedkoop en als er een gaatje in verschijnt, gooien we het weg. Dat was heel anders in het verleden; het werd in tijden van schaarste en/of armoe veelvuldig gerepareerd en hersteld. Normaliter werd dat heel mooi gedaan, meisjes leerden al op jonge leeftijd hoe ze hun huishoudtextiel moesten stoppen. In de praktijk gaat het er soms heel anders aan toe en ook dat is op deze tentoonstelling te zien.
Kunsthistorica en gepassioneerd verzamelaar van antiek linnengoed Sanny de Zoete laat in deze tentoonstelling het versleten, kapot en gerepareerd linnengoed zien samen met de stalenboeken; zo zag het linnen er uit toen het nog nieuw was. De stop- en verstellappen zeggen; zo heurt het wel!
Mede mogelijk gemaakt door Fonds 1818 en het Prins Bernard Cultuurfonds ontmoeten in het bijzondere decor van het Wevershuis armoede en zuinigheid elkaar en vertellen samen het verhaal van een tijd waarin linnengoed, onze derde huid, een belangrijke plaats innam in het leven van arm en rijk.
Van 5 mei tot en met 12 augustus in Museum het Leids Wevershuis: ZO HEURT HET (NIET!): het versleten linnengoed van de barones Van gastconservator Sanny de Zoete