Unieke laat-Romeinse Vogelschaal onthuld

Foto: Provincie Zuid-Holland

In het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) is een unieke archeologische topvondst onthuld op 3 september 2018 door de provincie Zuid-Holland en het RMO, mede namens de gemeente Katwijk en de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij.

Het betreft een vogelschaal uit de laat-Romeinse tijd, die vermoedelijk rond het jaar 330 begraven is. De schaal werd in 2016 gevonden tijdens werkzaamheden ten behoeve van de herontwikkeling van het glastuinbouwgebied in de gemeente Rijnsburg. Het is voor het eerst dat een zeldzame schaal van dit type in Nederland aangetroffen is.

Romeins crematiegraf

De unieke vondst werd in 2016 door archeologisch onderzoeksbureau Archol ontdekt tijdens de opgraving van een ijzertijd-vindplaats in Rijnsburg, in opdracht van de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM). Geheel onverwachts werd hier een diepere kuil ontdekt met daarin een bijzonder crematiegraf uit de laat-Romeinse tijd. In het graf trof men tientallen fragmenten aan van een fraai versierde en kostbare bronzen vogelschaal, die verbrande menselijke resten en bijgaven bevatte. De schaal dankt zijn benaming aan de aan één zijde van de schaal vormgegeven roofvogelkop. De schaal is in opdracht van de GOM volledig gerestaureerd door restauratieatelier Restaura.

Archeologisch en historisch belang

De vondst van de Vogelschaal van Rijnsburg is nationaal én internationaal van groot belang. Dat deze schaal in het gebied van de Romeinse rijksgrens (Limes) aangetroffen is, bewijst nu ook eens te meer dat de kuststrook vanaf 300 na Chr., na het wegtrekken van de Romeinse troepen, niet ontvolkt raakte maar gewoon bewoond is gebleven.

De provincie Zuid-Holland is een rijk archeologisch gebied. Door de samenstelling van de bodem worden bodemschatten uitstekend bewaard. De provincie hecht grote waarde aan haar archeologische bodemschatten en deelt deze graag met een zo groot mogelijk publiek. Daarom is de schaal door de provincie Zuid-Holland in bruikleen overgedragen aan het RMO in Leiden. De vogelschaal wordt onderdeel van de nieuwe vaste opstelling ‘Nederland in de Romeinse tijd’. Deze kan vanaf 4 september 2018 door het publiek bezocht worden.

UNESCO nominatie

De topvondst werd onthuld door provincie gedeputeerde Rik Janssen en directeur Wim Weijland van het RMO bij de start van de bestuurlijke conferentie ‘De Limes Dichtbij’. Bij deze door de Nederlandse Limes Samenwerking (NLS) geïnitieerde bijeenkomst waren aanwezig de bij de Limes betrokken Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de provincies Utrecht, Gelderland en Zuid-Holland en alle Limes-gemeenten. De onthulling van de vogelschaal paste op uitstekende wijze in het thema van de bijeenkomst “De opmars van de Romeinse Limes naar de Unesco werelderfgoed nominatie in 2021”.

Samenwerking

De ontdekking, restauratie, conservatie en presentatie van deze unieke vogelschaal is te danken aan de navolgende partijen: Gemeente Katwijk (Rijnsburg), Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM), Archeologisch onderzoek Leiden (Archol), restaurateur Restaura, provincie Zuid-Holland, de Nederlandse Limes Samenwerking en het Rijksmuseum van Oudheden.