GroenLinks: Nieuw afvalbeleid moet financiële prikkel hebben

Foto: GroenLinks Voorschoten

In een presentatie aan de Commissie Wonen, Ruimte, Groen liet bureau de Afvalspiegel duidelijk zien dat inwoners van Voorschoten hun afval te weinig scheiden. De gemeente zit ruim onder de landelijke norm. Veel raadsleden waren onaangenaam verrast door deze boodschap. Het betekent dat Voorschoten jaarlijks een hogere afvalstoffenbelasting aan het Rijk moet betalen. Dit zal zich waarschijnlijk gaan vertalen naar een hogere heffing voor onze inwoners. Zeker als we in ogenschouw nemen dat de afvalstoffenbelasting van de rijksoverheid in 2019 fors omhoog gaat, waardoor de gemeente Voorschoten meer dan 100.000 euro extra gaat betalen. Inwoners die hun afval goed scheiden, lijden financieel onder burgers die dat niet doen.

We hebben dus sowieso een financiële reden om hier iets aan te doen. Maar uiteraard is het ook voor het milieu van belang om de hoeveelheid restafval te verminderen. Dat wordt anders domweg verbrand. GroenLinks wil daarom snel verder actie ondernemen. Op dit moment worden de grijze afvalbakken vervangen door gechipte exemplaren. Dit moet voorkomen dat mensen meer dan één kliko per huishouden gebruiken, of de kliko in een ophaalronde meerdere keren aanbieden. Een stapje in de goede richting, maar om de gewenste norm te halen, zal er meer gedaan moeten worden. Bijvoorbeeld het betalen voor het aantal keer dat de kliko aangeboden wordt, zodat inwoners alleen gaan betalen voor het afval dat ze echt aanbieden en dat het verminderen van restafval ook gaat lonen. Vanuit gemeenten die dit ingevoerd hebben, weten we dat dit heel effectief is. Met de nieuwe containers is onze gemeente hier in ieder geval al gedeeltelijk op voorbereid. Natuurlijk moeten we dit wel combineren met nog betere oplossingen voor het afvoeren van plastic, papier, textiel en glas.

Wat GroenLinks betreft gaat de koers nu snel om. We roepen het College en de rest van de raad op het afvalbeleid aan te passen, om echte stappen vooruit te zetten. GroenLinks zal pleiten voor een plan waarbij er een financiële prikkel komt om afval te scheiden. Zodat de vervuiler betaalt, in plaats van de inwoner die nu al z’n best doet om groen-, papier-, textiel-, glas-, en plastic afval te scheiden. Op die manier gaat het scheiden van afval in Voorschoten echt goed lukken, waardoor de afvalrekening straks voor iedereen lager gaat uitvallen.

Het bovenstaande persbericht riep bij de redactie wel wat vragen op. Paul ‘t Lam nam de moeite om deze te beantwoorden. Met name de recente aanschaf van nieuwe vuilcontainers met daarin een chip is een grote investering die de gemeente doet.

Paul ‘t Lam (GroenLinks Voorschoten): Momenteel heeft Voorschoten te maken met het afvalbeleid wat in 2016 is bepaald. De vervanging van de grijze containers is daar ook een uitvloeisel van. De gemeenteraad is in 2016 en later nog eens in de zomer van 2018 akkoord gegaan met de vervanging van de grijze containers. Er was tot nu toe geen sprake van een nieuw afvalbeleid, het oude afvalbeleid is nog steeds actief en daar vinden nu nog steeds ontwikkelingen plaats. Intussen, middels een evaluatie van het afvalbeleid, is duidelijk geworden dat het afvalbeleid uit 2016 onvoldoende werkt, onvoldoende oplevert en gaat opleveren.

Er wordt naar verwachting weinig meer afval gescheiden dan voorheen, dat heeft de evaluatie duidelijk gemaakt. Dat betekent dat we met het afvalbeleid uit 2016 er niet komen. Als Voorschoten meer afval wil gaan scheiden, en o.a. minder afvalbelasting aan het Rijk wil betalen dan zal er veel meer afval gescheiden moeten worden, en moet er een andere koers gevaren worden. Wat de evaluatie ons ook leert, is dat waarschijnlijk pas gaat lukken als er een financiële prikkel komt. Om deze redenen willen wij dus een ander afvalbeleid, eentje met een financiële prikkel voor bewoners.

Zo’n nieuw afvalbeleid zou kunnen inhouden dat er in plaats van een grijze een blauwe en een oranje bak terugkomt, zodat er gescheiden aangeboden kan worden. Momenteel wordt de grijze bak gebruikt voor restafval en papierafval, ik stel mij voor dat bijv. deze bak ook gebruikt gaat worden voor het plastic afval. Maar dat zijn keuze’s die onderzocht moeten worden bij het bepalen van het nieuwe beleid.

De financiële prikkel is ons inziens het meest effectief, en bovendien ook het eerlijkste omdat zo de inwoners die goed scheiden minder betalen dan inwoners die dit niet doen. Welke financiële prikkel er exact moet komen, dient ook nog uitgezocht te worden.

Wat betreft samenwerking met de Leidse Regio, dan zou het gezamenlijk afval ophalen prima in passen. Ik denk dat dit voor alle Leidse (rand)gemeenten voordelen kan opleveren. Uiteraard moeten de Leidse randgemeenten en de gemeente Leiden!, dit wel willen. GroenLinks Voorschoten staat daar zeker open voor.